کالای متروکه

با بررسی کالای متروکه، ماهیت چند وجهی آن ها در عملیات گمرکی را بررسی خواهیم کرد و قوانین قانونی مربوطه را که بر آنها حاکم است، تشریح خواهیم کرد. علاوه بر این، راه‌حل‌های قابل اجرا و ملاحظات حیاتی در مدیریت دفع کالاهای متروکه را در کنار اقدامات پیشگیرانه با هدف جلوگیری از چنین سناریوهایی روشن خواهیم کرد.

کالای متروکه چه کالایی است؟

کلیه کالاهایی که در بازه زمانی تعیین شده از گمرک ترخیص نشده باشند، صرف نظر از واردات یا صادرات و صرف نظر از ماهیت موقت یا دائمی، در زمره کالای متروکه طبقه بندی می شوند. برای صادرکنندگان و واردکنندگان بسیار مهم است که به این شرایط توجه داشته باشند تا از نامگذاری کالاهای خود به عنوان رها شده توسط گمرک اجتناب کنند. عدم رعایت می تواند منجر به پیچیدگی ها و چالش های شدید در طول فرآیند ترخیص کالا از گمرک شود.

هنگامی که کالاهای وارداتی پس از عبور از مرزهای جغرافیایی به داخل مرزهای ایران می‌رسند، باید مراحل ترخیص را در گمرکات قبل از ترخیص به صاحب واقعی خود طی کنند. حضور مالک یا نماینده تام الاختیار آنها در مهلت مقرر در گمرک و انجام مراحل لازم با ارائه مدارک مورد نیاز می باشد. عدم رعایت این امر منجر به طبقه بندی کالا به عنوان کالای متروکه می شود.

طبق قانون کالاهای متروکه، ضوابط خاصی بر ترک کالا در گمرک حاکم است. عموماً در گمرکات فرودگاه های کشور، کالاهایی که از خارج از کشور وارد می شوند، در صورتی که دو ماه پس از صدور قبض انبار بلاموعود باقی بمانند، کالای متروکه تلقی می شوند.

یکی از جنبه های اساسی مقررات کالاهای متروکه که تجار و بازرگانان باید به خوبی در مورد آن مسلط باشند، مربوط به فرصت مالک برای بازپس گیری کالای متروکه است. پس از انقضای مدت زمان تعیین شده، مالک حق مراجعه به گمرک و درخواست تمدید ترخیص کالا در بازه زمانی مشخص را برای خود محفوظ می دارد.

درک پیچیدگی‌های مقررات کالای متروکه، تجار و بازرگانان را قادر می‌سازد تا رویه‌های گمرکی را به طور مؤثر طی کنند، از انطباق و اجتناب از عوارض احتمالی مرتبط با تعیین کالای متروکه جلوگیری کنند.

علت متروکه شدن کالاهای وارداتی

کالاهای متروکه عمدتاً شامل اقلام وارداتی می‌شوند که به دلایل مختلفی در انبارهای گمرک ایران گیر افتاده‌اند. از جمله عوامل اصلی که در متروکه شدن کالاهای وارداتی مؤثر است عبارتند از:

محدودیت های مالی: عامل مهمی که منجر به ترک کالا می شود، کمبود نقدینگی در بین صاحبان کالا است. چالش های مالی ممکن است آنها را از انجام تعهدات ترخیص گمرکی باز دارد و در نتیجه کالاها در تسهیلات گمرکی بدون ادعا باقی می مانند.

عدم ثبت سفارش و دریافت مجوزهای واردات: واردکنندگان ممکن است با موانعی در قالب رویه‌های بوروکراتیک، مانند عدم ثبت سفارش‌ها یا تضمین مجوزهای واردات ضروری مواجه شوند. این نظارت می تواند مانع از پیشرفت روان فرآیندهای ترخیص کالا از گمرک شود و به طور بالقوه منجر به ترک کالا شود.

پروسه اخذ مجوز طولانی مدت: اخذ مجوزهای استاندارد و بهداشتی برای کالاهای وارداتی می تواند یک فرآیند طولانی مدت در ایران باشد. تأخیر در تأمین این مجوزها می تواند زمان ترخیص کالا از گمرک را طولانی تر کند و احتمال رها شدن کالا را با نزدیک شدن به مهلت ها افزایش دهد.

تأخیر در ارسال اسناد: ارائه به موقع اسناد مورد نیاز برای تسریع در ترخیص کالا از گمرک بسیار مهم است. با این حال، تأخیر در ارائه مدارک لازم می تواند این روند را مختل کند و کالاها را در انبارهای گمرکی در انتظار حل و فصل رها کند.

راه های جلوگیری از متروکه شدن کالاها

برای جلوگیری از خطر کالای متروکه در گمرک، می توان اقدامات پیشگیرانه ای برای اطمینان از فرآیندهای ترخیص راحت انجام داد.

در اینجا وظایف ضروری برای انجام وجود دارد:

آشنایی با قوانین و مقررات: به طور کامل با مقررات واردات و ترخیص آشنا شوید. این شامل درک پیش نیازهای اسناد، الزامات مجوز و مراحل ترخیص است. داشتن درک دقیق از این مقررات به جلوگیری از مسائل ناخواسته عدم انطباق کمک می کند.

برنامه ریزی استراتژیک: قبل از حمل و نقل کالا در برنامه ریزی دقیق شرکت کنید. یک طرح جامع با تشریح مراحل لازم، از جمله تهیه سند، اخذ مجوز، و برآورد هزینه ترخیص تهیه کنید. برنامه ریزی استراتژیک کارایی را افزایش می دهد و موانع احتمالی را در طول فرآیند ترخیص به حداقل می رساند.

شفاف سازی هزینه های ترخیص کالا: قبل از حمل و نقل، در مورد هزینه های ترخیص از گمرکات یا شرکت های معتبر ترخیص تحقیق کنید. درک هزینه های مرتبط، آمادگی مالی بهتری را فراهم می کند و از غافلگیری ناخواسته در طول فرآیند ترخیص جلوگیری می کند.

آماده سازی اسناد: اطمینان حاصل کنید که تمام مدارک لازم برای ترخیص کالا به دقت جمع آوری و به دقت پر شده است. مدارک ناقص یا اشتباه می تواند منجر به تاخیر یا عوارض در روند ترخیص کالا شود که به طور بالقوه منجر به رها شدن کالا می شود.

نظارت بر پیشرفت ترخیص کالا: نظارت هوشیارانه بر روند ترخیص کالا، رسیدگی سریع به هر گونه مشکل یا تاخیری که ممکن است ایجاد شود. نظارت منظم امکان مداخله به موقع و حل چالش های مربوط به ترخیص کالا را فراهم می کند و خطر رها شدن کالا را کاهش می دهد.

آموزش کارکنان: ارائه آموزش های جامع در مورد قوانین گمرکی و روش های ترخیص به مدیران و کارکنان درگیر در عملیات تجارت بین المللی. تجهیز کارکنان به دانش لازم، پایبندی به مقررات را تقویت می کند و کارایی رویه را افزایش می دهد.

جستجوی مشاوره متخصص: هنگامی که با پیچیدگی ها یا عدم قطعیت ها مواجه می شوید، از مشاوران گمرک یا افراد با تجربه در عملیات گمرکی راهنمایی بخواهید. بینش و توصیه‌های آن‌ها می‌تواند در پیمایش مؤثر رویه‌های ترخیص کالا از گمرک بسیار ارزشمند باشد.

از این رو شرکت بازرگانی بین المللی آراکو تجارت را به شما معرفی می کنیم که از تیم بسیار حرفه ای تشکیل شده است که می توانند برای بازرگانان مشاوره ای عالی باشند و روند واردات و صادرات را به حداقل ترین زمان ممکن برسانند و رویه ها را برای افراد آسان کنند.

با اجرای این اقدامات پیشگیرانه، واردکنندگان می توانند احتمال رها شدن کالا در گمرک را به میزان قابل توجهی کاهش دهند و از روند ترخیص یکپارچه و مطابقت اطمینان حاصل کنند. این مراحل نه تنها خطرات را کاهش می دهد، بلکه به بهینه سازی کارایی عملیاتی در تلاش های تجاری بین المللی نیز کمک می کند.

کالا در چه بازه زمانی کالای متروکه محسوب می شود؟

بازه زمانی که کالاها می توانند در گمرک باقی بمانند قبل از اینکه کالای متروکه تلقی شوند بسته به ماهیت معامله و نحوه حمل متفاوت است. درک این جدول زمانی برای جلوگیری از تعیین کالا به عنوان محموله متروکه ضروری است:

واردات، صادرات یا ترانزیت: برای کالاهایی که در معاملات واردات، صادرات یا ترانزیت شرکت دارند، حداکثر مدت زمانی که می توانند بدون انجام تشریفات ترخیص در گمرک باقی بمانند، چهار ماه از تاریخ صدور قبض انبار می باشد. در صورت عدم انجام تشریفات گمرکی لازم در این بازه زمانی، کالا به عنوان کالای متروکه طبقه بندی می شود. توجه به این نکته مهم است که این دوره چهار ماهه معمولاً برای کالاهای تجاری به استثنای مؤسسات تولیدی اعمال می شود.

مستثنی شدن مؤسسات تولیدی: مؤسسات تولیدی از بازه زمانی استاندارد چهار ماهه برای کالاهای نگهداری شده در گمرک معاف هستند. این معافیت شرایط منحصربه‌فرد مربوط به عملیات تولیدی را تایید می‌کند، جایی که ممکن است به دلیل فرآیندهای تولید، کالاها برای مدت طولانی در گمرک باقی بمانند. به این ترتیب، مؤسسات تولیدی به جدول زمانی استاندارد رهاسازی ملزم نیستند.

ترک محموله هوایی: در مورد محموله هوایی، حداکثر مدت زمان ترک کالا در گمرک 70 روز از تاریخ ورود به گمرک است. این بازه زمانی کوتاه‌تر ماهیت سریع حمل‌ونقل هوایی را منعکس می‌کند و بر نیاز به روش‌های سریع ترخیص کالا از گمرک برای جلوگیری از رها شدن محموله تاکید می‌کند.

درک این جدول زمانی برای واردکنندگان، صادرکنندگان و ذینفعان لجستیک ضروری است تا از ترخیص به موقع گمرک اطمینان حاصل کنند و از خطر طبقه بندی کالا به عنوان متروکه جلوگیری کنند. عدم رعایت این جدول‌های زمانی می‌تواند منجر به عواقب مختلفی از جمله جریمه، هزینه‌های ذخیره‌سازی و اختلال در زنجیره تامین شود. بنابراین، اولویت بندی فرآیندهای ترخیص کارآمد گمرکی برای تسهیل عملیات تجارت بین المللی یکپارچه ضروری است.

 تمدید زمان ترخیص کالاهای متروکه

همانطور که قبلاً اشاره شد، اگر کالاها به مدت چهار ماه در گمرکات زمینی و دریایی و به مدت دو ماه در گمرکات فرودگاهی بدون انجام اقدامات لازم برای ترخیص توسط مالک نگهداری شوند، ممکن است “کالای متروکه” تلقی شوند.

صاحبان این گونه کالاها می توانند با ارائه درخواست کتبی همراه با دلایل موجه تاخیر، درخواست تمدید مهلت ترخیص کالا از گمرک را داشته باشند. به طور معمول، مدت تمدید اعطا شده برای کالاهای متروکه چهار ماه در گمرکات زمینی و دریایی و دو ماه در گمرک فرودگاه است. با این حال، توجه به این نکته مهم است که مقامات گمرکی این اختیار را برای تنظیم این بازه‌های زمانی در صورت لزوم حفظ می‌کنند.

درخواست تمدید فرصتی را برای مالکان فراهم می کند تا هرگونه تاخیر یا مانعی را که در طول فرآیند ترخیص با آن مواجه می شوند اصلاح کنند. دلایل معتبر برای درخواست تمدید ممکن است شامل چالش‌های لجستیکی پیش‌بینی نشده، تاخیرهای اداری یا سایر شرایط تخفیف‌دهنده خارج از کنترل مالک باشد.

با اجازه دادن به تمدید، هدف مقامات گمرکی تسهیل حل مسائل ترخیص و حفظ نظارت نظارتی بر کالاهای ورودی یا خروجی از کشور است. این انعطاف پذیری مالکان را قادر می سازد تا تعهدات گمرکی خود را به موقع انجام دهند و در نتیجه احتمال رها شدن کالاها را به حداقل می رساند و فرآیندهای تجارت بین المللی را ساده می کند.

با این حال، رعایت مهلت‌های تمدید مقرر و تعامل فعالانه با مقامات گمرکی برای اطمینان از رعایت الزامات نظارتی برای مالکان ضروری است. عدم انجام این کار ممکن است منجر به جریمه ها یا عواقب اضافی شود که بر اهمیت مدیریت ترخیص کالا از گمرک بیشتر تاکید می کند.

کالای متروکه میتواند از سه راه به فروش برسد

در مورد کالاهای ضبط شده یا رها شده، اغلب سوالاتی در مورد نهاد مسئول فروش آنها مطرح می شود. وظیفه فروش چنین کالاهایی معمولاً در صلاحیت سازمانی است که مسئول جمع آوری و حراج اموال است. این نهاد که به عنوان مرجع رسیدگی به فروش کالاهای متروکه و ضبط شده در گمرک تعیین شده است، مسئولیت مدیریت فرآیند مزایده را بر عهده می گیرد.

توجه به این نکته ضروری است که هزینه های مربوط به فروش این کالاها بر عهده مقامات گمرکی نیست. در عوض، این هزینه‌ها، که ممکن است شامل هزینه‌های اداری، هزینه‌های ذخیره‌سازی و هزینه‌های مربوط به حراج باشد، از درآمد حاصل از فروش کسر می‌شوند. پس از انجام این کسرها، مبلغ باقی مانده به صاحب واقعی کالا پرداخت می شود.

این رویکرد شفافیت و انصاف را در رسیدگی به کالاهای ضبط شده و رها شده و همچنین رعایت مقررات مربوطه حاکم بر فروش آنها را تضمین می کند. با سپردن فرآیند فروش به یک سازمان تخصصی، مقامات گمرکی می توانند بر مسئولیت های اصلی خود تمرکز کنند و در عین حال اطمینان حاصل کنند که کالاهای ضبط شده یا رها شده طبق رویه های تعیین شده فروخته می شوند.

علاوه بر این، استفاده از یک سازمان مستقل برای فروش چنین کالاهایی به ساده‌سازی فرآیند و بهینه‌سازی کارایی کمک می‌کند، زیرا این نهادها معمولاً دارای تخصص در مدیریت حراج‌ها و بررسی الزامات قانونی هستند. به طور کلی، این سیستم به نفع مقامات گمرکی و صاحبان کالاهای توقیف شده یا رها شده از طریق ارائه یک مکانیسم ساختاریافته و عادلانه برای فروش و دفع آنها است.